In de bouwwereld is de veiligheid tijdens het werken van groot belang. Daarom zijn er onder meer verschillende regels opgesteld voor het werken op hoogte. De wet- en regelgeving betreffende het Arbeidsomstandighedenbesluit (Arbobesluit 3.16 ) schrijft voor dat valgevaar voorkomen dient te worden. Dit betekent onder meer dat valbeveiliging bij het werken op hoogte verplicht is. Er is een nadere uitwerking van de betekenis van het werken op hoogte, zodat duidelijk is vanaf welke werkhoogte valbeveiliging verplicht is. Bovendien zijn er meerdere situaties die valbeveiliging vereisen, ook als er op een lagere hoogte dan 2,5 meter wordt gewerkt. Bert Steinbach van Best Montage/Demontage B.V. geeft in dit artikel meer informatie over valbeveiliging en de verplichtingen.
Valbeveiliging verplicht van 2,5 meter hoogte
Bij het werken op minimaal 2,5 meter hoogte of meer is het sowieso verplicht om in valbeveiliging te voorzien. De risico’s op ongelukken met letsel bij een val vanaf 2,5 meter of hoger is namelijk bijzonder groot. Valbeveiliging voorkomt dat er door een onveilige of onvoorziene situatie ongelukken ontstaan met ernstig letsel of risico op overlijden. Er zijn verschillende beroepen waarin valbeveiliging standaard onderdeel uitmaakt van de veiligheidsvoorschriften. Denk maar aan glazenwassers, maar ook aan een bouwplaats waar een hoge flat wordt gebouwd of aan dakdekkers. Bij het snoeien van bomen, is valbeveiliging eveneens verplicht bij het gebruikmaken van een hoogwerker, waarbij de werkhoogte 2,5 meter of meer is.
Valbeveiliging bij lagere hoogte met valrisico
Een werkhoogte beneden 2,5 meter kan eveneens risico’s met zich meebrengen. Indien er sprake is op een verhoogd risico om te vallen tijdens het werken op een hoogte minder dan 2,5 meter, dan is valbeveiliging eveneens verplicht. Dit geldt overigens eveneens als werknemers zich op een werkplek bevinden die in beweging is of het risico draagt te gaan bewegen, want dan is er eveneens een verhoogd valrisico aanwezig. Denk maar aan een bewegend platform boven een weg of boven het water. Mocht er van een verhoogd valrisico sprake zijn dan dient dit in de risico-inventarisatie en evaluatie (RI&E) te worden neergelegd. De valbeveiliging dient hierin genoemd te worden als preventieve maatregel.
Welke maatregelen zijn er voor valbeveiliging te nemen?
Het is voor werkgevers van belang om werknemers te beschermen tegen valrisico’s en daar zijn verschillende maatregelen voor te nemen. Het is bijvoorbeeld belangrijk om een veilige steiger te plaatsen of veilige werkvloer te realiseren. Daarbij is het nodig om hekken en leuningen te gebruiken om het valgevaar te verkleinen. Indien er sprake is van een opening in een wand of een vloer dient deze eveneens beveiligd te worden. Er zijn situaties, waarin het niet mogelijk is om voornoemde maatregelen volledig uit te voeren. In dat geval zijn er andere preventieve maatregelen te nemen, zoals het plaatsen van vangnetten, gebruik van vallijnen of dragen van veiligheidsgordels. In plaats van de toepassing van collectieve valbeveiliging is het dus mogelijk om werknemers persoonlijke valbeveiliging te laten gebruiken.
Geen ladders gebruiken vanaf 2,5 meter hoogte
Het is in verband met valgevaar en risico op ernstig letsel of overlijden belangrijk om geen ladders te gebruiken bij een werkhoogte vanaf 2,5 meter. Een ladder is in de eerste plaats doorgaans niet als werkplek bestemd, maar dient als doel om de werkplek te bereiken. Het gebruik van ladders is af te raden, maar indien deze voor de werkzaamheden vereist zijn dan gelden er een aantal regels. De ladder moet stevig en recht staan op een ondergrond die niet in beweging komt. Bij een ladder die rolbaar is dient deze eerst vast te staan voordat deze in gebruik wordt genomen. Is er sprake van een ladder die naar een andere verdieping leidt? In dat geval dient de eerste ladder een meter boven de te bereiken verdieping uit te komen.