Tijdens bouwwerkzaamheden zijn nogal eens hinderlijke trillingen waarneembaar. Deze trillingen kunnen schade veroorzaken aan de gebouwen in de buurt, maar ook aan apparatuur en aan personen. Trillingsmetingen voorkomen dat grenzen overschreden worden.
Onbemande en bemande metingen
Trillingen worden tijdens de werkzaamheden gemeten, op basis van monitoring. Een trillingsmeter registreert met een sensor de trilling en grenswaarden bepalen of de grenzen overschreden worden. Het kan ook zijn dat er tijdens werkzaamheden plotseling het idee ontstaat dat de trillingen te hinderlijk zijn. In dat geval kan er ad hoc op gereageerd worden.
Er zijn verschillende werkzaamheden waarbij trillingen kunnen ontstaan, heiwerkzaamheden, transport, maar ook sloopwerkzaamheden. De metingen kunnen zowel bemand als onbemand gedaan worden. In het laatste geval kan tijdig ingegrepen worden omdat er bij overschrijding een melding via een alarm gedaan wordt. De meetresultaten kunnen op afstand verzorgd worden en automatisch naar de opdrachtgever gemaild worden. Zo is in de gaten houden of de trillingen de grenzen overschrijden heel eenvoudig.
Grenswaarden bepalen
Er is apparatuur dat nogal hinder heeft van trillingen. Processen worden op deze manier verstoord of het apparaat zelf lijdt schade. Voorbeelden van deze apparatuur zijn bijvoorbeeld computers of de apparatuur in een operatiekamer in een ziekenhuis.
Het spreekt voor zich dat bouwwerkzaamheden in de buurt van de kwetsbare apparatuur aan andere trillingseisen mag voldoen dan werkzaamheden in een andere buurt. Men moet er niet aan denken dat er tijdens een operatie in een ziekenhuis de apparatuur op hol slaat. Grenswaarden moeten dus vooraf bepaald worden.
Trillingen binnen de normen
Welke gebouwen meer last hebben van trillingen is te bepalen aan de hand van een aantal standaardgegevens. Zo kan aangenomen worden dat een monumentaal pand meer te vrezen heeft dan een nieuwbouwwoning. Het is algemeen bekend dat nieuwe gebouwen minder last hebben van trillingen. Door de mate van trillen continue te bewaken, wordt schade voorkomen. Mochten de trillingen te hinderlijk zijn, kan het zijn dat de werkzaamheden stilgelegd moeten worden. Hier zit niemand op te wachten, wat maakt dat de trillingen meestal gewoon binnen de normen liggen.
Hoe is de hinder van trillingen bij wet geregeld?
Er is geen wetgeving dat bepaalt welke trillingen over de grens van de hinder gaan. Wel is er in de wet bepaald welke geluidhinder toegestaan is. Trillingen zijn dus in de bouw geen afweging. Dit wil natuurlijk niet zeggen dat je zomaar bouwwerkzaamheden kan uitvoeren zonder rekening te houden met de omgeving.
In de wet ruimtelijke ordening is wel vastgelegd welke zorg voorgeschreven is voor een goede ruimtelijke ordening. Er zijn dus wel degelijk richtlijnen. Een daarvan is de SBR-richtlijn.Deze bestaat uit drie delen: welke schade trillingen kan aanbrengen aan gebouwen, welke hinder er voor personen is en welke storing apparatuur kan hebben naar aanleiding van trillingen.
De richtlijnen hebben betrekking op trillingen van buiten het gebouw dat beoordeeld wordt en dan wel via de ondergrond en de fundering. Dit is ook de criteria voor het eerste deel van de schade, de schade aan gebouwen. Als het gaat over de hinder voor personen, dan wordt de trilling gemeten op de vloer. Dat een persoon de trilling als hinder ervaart, wil nog niet zeggen dat de trillingen buiten de normen zijn. Er wordt dus wel degelijk begrip verwacht.